Temat cóś stosowny w ten listopadowy czas. Małgoś i mła prowadzą rozmówki na temat Największej Niewiadomej, nie takie filozoficzne i głębokie jak studnia na posesji Małgosinego dziadka, tylko takie hym... życiowe ( bardziej właściwe wydaje się określenie zwykle śmiertelne ). Małgoś doświadczona, właśnie się otarła o śmierć więc ma jako zaznajomiona z tematem swoje przemyślenia, którymi ze mła się dzieli. Otóż zdaniem Małgoś najgorsze w umieraniu jest kończenie się życia. Raz że świadomość końca egzystencji, jestestwa i wszystkiego znanego człowieczego, dwa strona fizyczna aż do momentu "umierania właściwego" często jest do doopy. Jak to Małgoś zapodała mła - "Nie dość że stres bo czujesz że to chyba już, to jeszcze ta kłuta ręka boli jak diabli". Małgoś jednakże twierdzi że jest taki próg, granica umieranie kiedy "bólność" odpuszcza i to jest umieranie właściwe. Wg. niej "bólność" psychiczna odpuszcza razem z cierpieniem fizycznym i człowiek przeżywa tą swoją śmierć w spokojności. Małgoś ze swoich prawie wiekowych doświadczeń życiowych wyciągnęła wniosek że takie zjawisko dotyczy wszystkich zgonów z wyjątkiem tych bardzo gwałtownych. Nawet dawniej ludzie bardzo cierpiący, bez zapodawanej miłosiernej głębokiej sedacji, nie czuli bólu i uspokajali się rozpoczynając umieranie. Po Małgosinemu wychodzi na to że wszystko czego się boimy jest raczej związane z życiem niż ze śmiercią. Hym... to by się zgadzało z tym co na ten temat ględzą neurolodzy, o czym mła Małgoś powiadomiła. Na co Małgoś zaćwierkała że do pozyskania takiej wiedzy to niekoniecznie trzeba być ciężko uczonym, bo jej własna niepiśmienna babcia była świadoma że umieranie to proces, choć samo słowo proces jej się tylko z sądem kojarzyło, i "ta chwilka" ma różny czas trwania. Małgoś patrzyła tymi swoimi prawie niewidzącymi ślepkami na mła, kiwała głową, robiła minę starej sowy i skrzeczała - "Mądrość ludowa". No cóś w tym jest, mądrość ludowa wszak opiera się na iluś tam latach obserwacji. O wiele dłuższej niż stricte medyczne badania.
Mła tyż postanowiła być mundra i zaćwierkała Małgoś o pięciu etapach umierania: zaprzeczeniu, gniewie, negocjacjach, depresji i akceptacji. Małgoś na to że to nie żadne etapy umierania tylko etapy kończącego się życia i to się powinno jakoś inaczej nazywać, np. pięć etapów godzenia się z uciekającym życiem. Oczywiście Małgoś ma rację, pojęcia wprowadzone do psychologii odejścia przez Elisabeth Kübler-Ross odnoszą się do przygotowania do śmierci a nie do niej samej. Przeca samą śmierć i tak musimy przyjąć do wiadomości i wziąć na klatę chcąc nie chcąc, bo podobnie jak nasze narodziny nie jest ona od nas zależna. Owszem jak się uprzemy możemy wybrać sobie moment odejścia ale tego że musimy odejść nie możemy zmienić ( wydawa mię się że świadomość braku sprawczości jest dla nas źródłem dodatkowej udręki ) . Mła wcale nie jest pewna czy nie bać się tego co poniektórzy medyczni twierdzą, znaczy że nie możemy zmienić "na razie". Owszem żywot nam się wydłuża ale w przeważającej liczbie wypadków ten bardzo mocno wydłużony to jest taka egzystencja na poziomie nie wiadomo na ile świadomej wegetacji. Mało jest rzeczy smutniejszych niż sala w ZOLu pełna kończących życie staruszków, którzy jeszcze nie umierają ale już nie żyją bez wspomagania.
Zapewniamy odżywianie, ciepło, wydobywamy z organizmu mocz, niby jest OK ale Małgoś, która widziała taką salę z bliska podczas swojego pobytu na rehabie po rozwalonym bioderku, miała do mła prośbę że jakby co to dyskretnie poduszka na twarz albo jeszcze dyskretniejsze zostawienie na 72 godziny bez żadnej opieki. Strasznie mła tym wtedy zaskoczyła, kiedy stwierdziła że taka opieka podtrzymująca życie powinna być stosowana przy młodych osobach w śpiączce ale nie przy staruszkach kole dziewięćdziesiątki, bo to dla staruszków nic dobrego. Ona nie chce tak skończyć. I mówiła to naprawdę poważnie, żadne tam deklaracje, które przestają obowiązywać kiedy człowiekowi zagląda śmierć w oczy. Zdaniem Małgoś procedury medyczne w przypadku bardzo starych i ewidentnie kończących życie ludzi często służą zarobkowi DPS czy ZOL a niekoniecznie dobru pacjenta. Cóś w tym jest, bo mła zna przypadki z takich instytucji podpadające pod terapię uporczywą. Cóż, nasze szpitalnictwo staruszków wykańcza, DPSy i ZOLe za to tych prawie wykończonych hodują jak długo się da a człowiek kombinuje jakby tu w tryby medycznej maszynki nie wpaść i ze szpitala prosto do DPSu czy innego ZOLu nie trafić, Choćby z tego powodu że członkowie rodziny pracują i nie są w stanie zapewnić opieki takiej żeby nie skończyło się to odleżynami czy tam innym zachłystowym zapaleniem płuc.
Małgoś ma swoją ulubioną, domową wizję śmierci - "Przychodzisz do mnie raniutko a ja już sztywna, umarłam kiedy sobie przyjemnie śniłam o przyjęciu z O.". Oczywiście są pewne zagwozdki ponieważ przy zesztywnieniu pośmiertnym może być problem z otwartą japą, niektórzy bowiem sypiają z otwartą paszczą i chrapią, chrapania zresztą się wypierają jak żaba błota. Stanowczo odmówiłam opracowania systemu podwiązującego żuchwę śpiącej Małgoś, po moim trupie takie ustrojstwo sobie założy. Złośliwie na noc ściągam ten bandaż elastyczny, który ma zawieszony nad łóżkiem na drążku do ćwiczeń ( pomocny jest bo Małgoś ma na nim czasem podwieszaną nogę, którą radośnie macha ). Ponieważ nie mam ochoty na wyłamywanie stawów wprowadziłam korektę do słodkich marzeń - Ja przychodzę a Ty tu jeszcze prawie że ciepła. Szybko sprowadzam koty na ostatnie pożegnanie i zawiadamiam gołębie. Dalej następuje ulubiona część Małgoś, znaczy po wizycie lekarskiej naszykowanie rzeczy i uzgadnianie szczegółów jej wyglądu z pogrzebnikiem. Oczywiście ukochane klejnociki mła ma założyć na ostatnie pożegnanie z rodziną a potem dyskretnie zdjąć i rozdać zgodnie z rozpiską. Małgoś cóś nieufna w kwestii drogocenności i słusznie bo tu pogrzebników nie trzeba, Mamelonowa Ciotka Danka wróciła ze szpitala bez medalika i łańcuszka, nikt nic nie wie czeski film.
Mła ma wrażenie że przez to planowanie "tego co potem" Małgoś jakimś cudem przeżyje własną śmierć. Pewnie że nie fizycznie ale będziemy grali wg. jej zasad. No tak, brak sprawczości zdawa się nie będzie spędzał Małgoś snu wiecznego z powiek. Zdziwnie z nami jeszcze pobędzie przez to zarzundzanie okołośmiertnością. Jak to zapodała - "Mnie to już będzie wszystko jedno ale przecież wy jakoś musicie żyć i mnie się wydaje że to co było na stypie teściowej J. to nie jest dobry sposób na życie. Zupa z ersatzu po pogrzebie, też coś! To już lepiej tylko jakiś bigos było podać, to pasuje. Jakby na mojej stypie taki brak szacunku był dla żałobników to ja bym chyba ze wstydu drugi raz umarła".
Dzisiejszy wpis macie zapodany z dzisiejszymi fotkami ogrodowymi. Już jest poważnie listopadowo. W Muzyczniku jesienna piosenka.